COĞRAFİ İŞARETLİ ÜRÜNLER (EGE BÖLGESİ )

Herkese iyi akşamlar arkadaşlar bayadır buralarla uğraşamadım. Kusura bakmayın artık  şimdi size yurdumuzun he güzelliğini sizlere bir bir anlatacağım. Her yöremizin her bölgemizin ayrı ayrı güzelliklerini sizlere anlatacağım daha doğrusu anlatmaya çalışacağım eksiklerim kalırsa şimdiden affola.

İlk olarak coğrafi işaretin ne olduğunu sizlere dilimin  döndüğünce anlatmaya çalışayım. 

Coğrafi işaret nedir?  sorusunun cevabını vererek işe başlayalım. 

Coğrafi işaret belirgin bir özelliği , unvanı yada  başka nitelikleri bakımından köken bakımından bulunduğu yer aldığı yörenin bölge yaşadığı toplumun yapısı coğrafyası iklim şartları gibi o yöre ile özdeşleşen ürüne denen isimlere coğrafi işaret denir.

Coğrafi işaretler, diğerlerinden farklı kılan niteliği öne çıkartan  bölge il özdeşleşen el sanatları, doğal ürünler,maden , endüstri ürünlerine verilen işaretlere denir.

Şile bezi,Ege pamuğu,Kayseri mantısı, Antep fıstığı gibi eşyaları örnek verebiliriz.... Bu ürünler bulunduğu bölgelerde d yöresel olarak yapılan düğünlerde, topumun özelleştirdiği günlerde de mutlaka kullanılan ürünlerdir. 

Eminim ki bu ürünler meydana  çıkarken o yöreyle bağdaşırken kim bilir ne gibi hikayelere tanıklık etti. Kim bilir ne harplerden doğdu kim bilir kimlerin umutları girdi bu hikayelerin içerisine. 

 Ülkemizde bulunan 7 bölgemizi ve illerimizdeki tek tek coğrafi işaretlerimizi araştırmalarım sonucunda bulabildiğim hikayelerini sizlerle paylaşacağım. 

Ülkemizde unutulmaya yüz tutmuş lezzetleri tekrar gün yüzüne çıkartmakta yardımcı olur. 

Şimdi ise ; ülkemizi bölgelere ayırarak coğrafi keşifli ürünleri inceleyelim :)

1. EGE BÖLGESİ 

2.AKDENİZ BÖLGESİ 

3.MARMARA BÖLGESİ 

4.KARADENİZ BÖLGESİ 

5.İÇ ANADOLU BÖLGESİ

6.DOĞU ANADOLU BÖLGESİ 

7.GÜNEY DOĞU ANADOLU BÖLGESİ 

Ege bölgesi ile başlarsak ege bölgesinde en çok coğrafi keşif alan bölgelerimizden birisidir.

1. EGE BÖLGESİ:

Şuan tam olarak ege bölgesinde toplam 83 tane coğrafi işaretli ürün bulunmaktadır.

illere göre bunlar. 

İZMİR : Görce Nazar Bocuğu ,Güney Ege Zeytinyağları,Ödemiş Patatesi,Bozdağ Kestane Şekeri ,Bergama el halısı, Kozak Çam Balı, Ege Pamuğu , Ege İnciri, Ege Sultani Üzümü ve  İzmir Şambalisi,İzmir Boyuzu ,Kavacık Üzümü, İzmir Kumru, İzmr Lokması,Seferihisar Mandalinası, Urla Sakız Enginarı .

MANİSA:Akhisar Domat Zeytini , Uslu Zeytin,Kırkağaç Kavunu,Salihli Kirazı, Salihli Odun Köftesi , Gördes El Halısı , Yuntdağı El Halısı, Kula El Halısı ,Akhisar Köftesi , Kula Leblebisi, Manisa Mesir Macunu , Manisa Çekirdeksiz Sultani Üzümü, Manisa Taban Simidi. 

DENİZLİ:Leblebi, Traverten, Kale Biberi, İsabey Çekirdeksiz Üzümü, Buldan Bezi , Çameli fasulyesi, Tavas baklavası 

MUĞLA : Bodrum Mandarini, Milas El Halısı ve Milas Zeytinyağı ,Marmaris çam balı , Milas tepsi böreği ,Muğla çam balı , Muğla göce tarhanası ,  muğla köftesi , Muğla saraylısı

AYDIN:Aydın Kestanesi, Aydın İnciri ,çine köftesi ,dalama tandırı , nazili kar helvası ,söke körüklü çizmesi 

KÜTAHYA :Kütahya çinisi , Simav el halısı , tavşanlı leblebisi 

UŞAK :: Eşme Yörük Kilimi ve Uşak Halısı , uşak tarhanası 

AFYONKARAHİSAR :Afyon kaymağı,afyon kaymaklı ekmek kadayıfı,afyon mermeri,afyon pastırması,afyon sucuğu , afyonkarahisar patatesli ekmek , bayat Türkmen kilimi,çay ilçesi vişnesi ,pazırık el halısı,süper ince kilim, Şuhut keşkeği, Türkmen el halısı 

Muğla saraylısı :

Bu coğrafi işaretli yiyeceklerin bazılarının özel olarak hikayeleri bulunmaktadır. Ben bulabildikleri mi sizlerle paylaşıcağım ama eksik kalan yerleride yorumlarınızla bana bildirirseniz çok  sevinirim :)

Mesela Muğla Yöresine ait olan muğla saraylısı tatlısının hikayesi 3 asır öncesine dayanıyormuş.Kız isteme merasimlerinde bu tatlı yapılıp kız evlerine gönderiliyormuş Hazırlanan tatlının şurubu pekmez ile hazırlandığı için oldukça hafif bir tatlıdır. Hazırlanan tatlının göbeğine sarı lira konuyormuş erkek evinden kız evine götürülen bir hediye olarak gönderiliyormuş. Bu bir varlık göstergesi olarak yapılıyormuş.

Mesir Macunu :

 Buna bir diğer örnekte Manisa yöresine ait olan mesir macununa verebiliriz. 

479 yıllık bir geçmişe dayanan bu macun bir çok hastalığa şifa olduğu dile getirilir. Osmanlıya dayanan içerisinde tamı tamına  41çeşit baharat bulunmaktadır. 

Mesir macununun en ağır hastalıklara şifa verdiğine, bu macundan tüketenleri o sene yılan sokmayacağına, mesir macunu yiyen genç kızların evleneceğine, çocuğu olmayanların ise doğum yapacağına inanılıyordu.

 İzmir Lokması:

İzmire özgü olan bir alışkanlıktan da size bahsedebilirim. Sokaklarda bedava lokma Sokaklarda bu işlem ülkemizin bir çok yerinde yapılmayan bir işlemmiş. Ben ilk duyduğumda çok şaşırmıştım. Bir izmirli olarak böyle şeylere alışık olan biri olduğum için. Mevlütlerde , Düğünlerde yada herhangi bir hayır yapmak istediğimizde sokaklarımızda lokma döken araçları çok rahatlıkla görebilirsiniz.

Tavas Baklavası : 

Tavas baklavası Denizli Yöresine has olup düğün, nişan, kına , bayram ve tüm özel günlerde imece usulü ile kendine has geleneksel malzemeler ve yöntemleriyle .Hem pişirilmesi olsun hemde şekil olarak kendine has olan özellikleri bulunmaktadır.40 kat oluşu içine konulan cevizinin cinsi hamurunun hazırlanışında  3 tane değişik un kullanılmaktadır. bir başka özelliği
de elle tüketilmesi ve taş fırında pişirilmesi gerekmektedir. 

Bunun gibi ülkemizde bir çok menşei değer içeren coğrafi işaretli ürünler bulunmaktadır. Bugünlük sadece Ege Bölgesini ele alabildim. Diğer bölümlerde yarın yayında olacak eksik kalan yerler olduysa  affola. Düşüncelerinizi yorum yaparak bana bildirirseniz çok çok sevinirim kendinize çok dikkat edin yarın görüşmek üzere.